پیشرفت تکنولوژی در دهه های اخیر آنقدر سریع و غیر قابل پیش بینی بوده که گاهی اختراع و روی کار آمدن خیلی چیزها و عادی شدن آن ها را در زندگی باور نمی کنیم. بعضی چیزها به سرعت وارد زندگی روزمره ی ما می شوند و بعضی هم آنقدر در جلوی چشم ما هستند که باور نمی کنیم این ها نبوده اند و دانش بشر راهی برای ورود آن ها به زندگی ما باز کرده است.
یونولس چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
یونولس، یکی از اختراعات جالب و پر کاربرد بشر است که از فرزندان صنعت پلیمر و نفت به شمار می رود. یونولس از مونوپلیمر پلی استایرن درست می شود و طی فرآیندهای پیچیده پلیمریزاسیون و گذر از مراحل گوناگون به صورت های مختلفی وارد چرخه ی زندگی انسان ها می گردد. فیبر سفید نام دیگری است که بر روی این بلوک های یونولسی پلی استایرنی می گذارند. بیشترین مزیان حجم تشکیل دهنده ی بافت این فیبرهای سفید متخلخل را هوا تشکیل می دهد. به همین دلیل است که چگالی وزنی پایینی دارند و به راحتی قابل حمل و نقل و جابجایی می باشند.
برای این که بدانیم یونولس دقیقا چیست باید به این نکته توجه داشته باشیم که ماده ی پلیمری استایرن مونومر اصلی ترین و مهمترین ماده ی پایه ای تشکیل دهنده ی یونولس به شمار می آید. از همین رو است که در نهایت ماده ی تولید شده ی سفید رنگ را یونولس استایرنی می نامند. استایرن مونومر یکی از مواد شیمیایی پلیمری است که به نوعی از بنزن و مشتقات آن به دست آمده است. در مراحل مختلف ساخت یونولس و دانه های سفید رنگ آن، هوادهی و حجم دهی، حرارت دهی و همچنین استراحت دادن و خنک کردن قرار دارد که فیبر سفید همه ی این مراحل را باید پشت سر بگذارد تا به آخرین مرحله یعنی قالب بندی برسد و به شکل و شمایل محصول نهایی بر اساس سفارشات متقاضیان در بیاید. در واقع بسته به این که فیبر سفید یونولس قرار است برای چه کاری مصرف شود قالب دهی می شود و به بازار مصرف می رسد.
انواع یونولس و فایده ی استفاده از آن ها
صنعتگران سازنده یونولس مزایای یونولس را بیشمار ذکر کرده اند. قالب ها و بلوک های یونولسی از انواع و اقسام گوناگون تشکیل شده اند. در ساخت یونولس ها بنا بر نوع نیازی که وجود دارد، یونولس ها را می سازند. یکی از انواع یونولس ها، یونولس استایرنی فشرده است که چگالی وزنی بیشتر و همین طور دانسیته ی بالاتری دارد. در اثر میزان استاندارد فشاری که با دستگاه های مخصوص به این نوع یونولس وارد می شود، بخش قابل توجهی از هوای داخل بافت فیبر سفید استایرنی خارج می شود و چگالی وزنی آن بیشتر می گردد. از این نوع یونولس ها برای استفاده در بخش های صنعتی همچون صنایع غذایی (ساخت ترموس ها، یخدان ها و بسته های نگهدارنده ی مواد غذایی فاسد شدنی و …)، صنایع خودرویی، صنایع عمرانی و ساختمان سازی و شهرسازی و… به کار برده می شود.
یونولس های استایرنی سقفی بخش دیگری از انواع یونولس ها را به خود اختصاص می دهند. این نوع یونولس ها در ابعاد و اندازه های ثابت و از پیش تعیین شده ای برای کاربرد در سقف های یونولیتی ساخته و برش داده می شوند. این نوع یونولس ها را یونولس های سقفی استاندارد نیز می نامند. پایین ترین میزان چگالی مربوط به این نوع یونولس است که 12 می باشد.
یونولس های تیرچه کرومیت نیز از دیگر انواع یونولس شمرده می شوند که تحت فشار استاندارد ساخته شده و ابعاد و اندازه های مشخصی برای استفاده در سقف های تیرچه کرومیت دارند. یونولس های تیرچه کرومیت نیز از نوع یونولس های سقفی هستند و برای سقف هایی که در آن ها از تیرچه های کرومیتی استفاده شده است به کار گرفته می شوند.
یونولس های دیواری نوع دیگری از مصنوعات پلیمری یونولس پلی استایرنی به حساب می آیند. این نوع از یونولس بیشترین کاربرد را در دیزاین داخلی ساختمان ها دارد. اغلب این نوع یونولس های دیواری در مدل های دیوارپوش فوم، یونولس سه بعدی، فوم دیوار پوش و… دیده شده و مورد استفاده در مکان هایی همچون مهدکودک ها، آزمایشگاه ها، سالن های زیبایی و مراکز ماساژدرمانی و…می باشند. جنس آنتی باکتریال این پنل های یونولسی آن ها ضد باکتری و ضد میکروب ساخته و باعث می شود که به راحتی قابل شستشو و نظافت باشند.
از دیگر انواع کاربردهای پنل های یونولس استایرنی می شود به ساخت مجسمه ها، ماکت ها، عایق سازی دیوارها و کف ها و سقف ها، ساخت پل های متحرک، کارخانجات تولیدی لوازم خانگی و بسته بندی محصولات صنعتی و … اشاره داشت.
چگونگی اجرای یونولس
یکی از رایجترین کاربرد یونولس استاندارد در ساخت سقف های تیرچه کرومیت می باشد. وزن کم این بلوک های یونولسی پلی استایرنی باعث شده است که در صنعت معماری و شهرسازی کاربرد گسترده ای از این بلوک های یونولسی صورت بگیرد. همچنین یکی از مهمترین ویژگی های این بلوک های یونولسی عایق بودن آن ها در برابر صوت، حرارت و رطوبت است که فاکتورهای مهمی در بهینه سازی یک ساختمان محسوب میشوند. چگالی وزنی پایین این بلوک های یونولسی باعث می شود در مواقع بروز حوادث طبیعی همچون زلزله، خسارت کمتر مالی و جانی به بار آید.
از همین رو، کاربرد گسترده ای از این یونولس های سقفی استاندارد در صنعت ساختمان صورت می گیرد. پایین بودن قیمت این بلوک ها در برابر قیمت بلوک های سیمانی و یا آجرهای معمولی یکی دیگر از دلایلی است که اغلب معماران برای ساخت و سازهای خود رو به این بلوک های یونولسی می آورند. همچنین یکی دیگر از مهمترین دلایل برای کاربرد بلوک های یونولس سقفی در ساخت و ساز بناها، کاهش وزن بار مرده ی سازه است که نکته ی بسیار مهمی محسوب می شود.
در اجرای سقف های تیرچه کرومیت با بلوک های یونولس سقفی، متناسب بودن اندازه و ابعاد بلوک های سقفی یونولسی بسیار مهم است. حمل و نقل و جابه جا کردن تیرچه ها و همچنین کارگذاشتن تیرچه ها روی دیوارها از اولین مراحل اجرای سقف تیرچه بلوک به شمار می آید. در کارگذاشتن تیرچه ها بر روی دیوارها، یکی از مهمترین نکاتی که باید توسط مهندسان و معماران رعایت شود، تراز بودن آن ها با یکدیگر است. تراز بودن دیوارها امکان نصب درست و اصولی تیرچه ها را بر روی دیوارها فراهم می آورد که از مهمترین اصول در ساختمان سازی به شمار می آید. پس از این مرحله، شمع بندی صورت می گیرد که در واقع همان اجرای حامی تیرچه محسوب می گردد. در مرحله ی شمع بندی ، برای پیشگیری از جریان خمش یا شکستگی در تیرچه ها غالبا مهندسان شمع های فلزی را به کار می بندند.
تعداد تیرچه ها و شمع های مورد استفاده در این مرحله را مهندسان با توجه به حساب کتاب هایی که براساس اندازه ی طول و عرض سقف ها انجام می دهند محاسبه می کنند. این محاسبه به حدی باید دقیقباشد که به واسطه ی آن اندازه و تعداد درستی از بلوک های یونولسی مورد نیاز به دست بیاید. پس از انجام محاسبات و قرار دادن درست بلوک های سقفی یونولسی مابین تیرچه ها است که کار شمع بندی به درستی به اتمام می رسد. این مرحله که به درستی به اجرا درآمد و انجام شد، حالا نوبت به کارگذاشتن بلوک های سقفی یونولسی در میان تیرچه های سقفی می رسد. در این مرحله، بلوک های یونولسی را مابین تیرچه های بتنی کار می گذارند و سپس نوبت به آرماتوربندی بلوک های یونولسی در بین تیرچه ها می رسد. در واقع کار گذاشتن میلگردها یکی از مهمترین مراحل در اجرای سقف یونولسی می باشد.
در این مرحله از عملیات اجرای سقف یونولسی، از آرماتوربندی حرارتی برای بالا بردن مقاومت کششی استفاده می شود. میلگردهای حرارتی نقش مهمی در افزایش استقامت و کشش در عملیات بتن ریزی نهایی را ایفا می کنند. پس از کارگذاشتن میلگردهای حرارتی برای بستن آن ها به همدیگر از سیم های مخصوصی به نام خاموت استفاده می کنند. کار گذاشتن قالب ها در اطرف سقف ها از دیگر مراحلی است که پس از اتمام آرماتوربندی به انجام می رسد. قالب گذاری در اطراف سقف ها که به پایان رسید، نوبت به عملیات بتن ریزی می رسد. غالبا کار بتن ریزی سقف های تیرچه بلوک در یک یا دو مرحله صورت می پذیرد. آخرین مرحله ای که در اجرای سقف تیرچه بلوک به اجرا می آید، کار شیب بندی است که بر اساس نحوه ی قرار دهی لوله های فاضلاب انجام می شود. در واقع فرآیند شیب بندی را همزمان با عملیات بتن ریزی به اجرا در می آورند. بعضی از معماران نیز ترجیح می دهند بتن ریخته شده ی اولیه کمی حالت به خود بگیرد و بعد کار شیب بندی را انجام می دهند.